Komisyon, Amazon’un Olası Rekabet Karşıtı Tutumuyla İlgili Soruşturma Başlattı (Temmuz, 2019)
Selman Bircan – Yardımcı Hukuki İçerik Editörü
Avrupa Komisyonu; Amazon’un, pazarında satış yapan bağımsız perakendecilerden gelen hassas verileri kullanmasının AB rekabet kurallarını ihlal edip etmediğini değerlendirmek için resmi bir tekelcilik karşıtı soruşturma başlattı.
Rekabet politikasından sorumlu komisyon yetkilisi Margrethe Vestager: “Avrupalı tüketiciler giderek daha fazla alışveriş yapıyor. E-ticaret, perakende rekabeti artırdı ve daha fazla seçenek ve daha iyi fiyatlar getirdi. Büyük çevrimiçi platformların rekabet karşıtı hareketle, ortaya çıkan menfaatleri ortadan kaldırmamasını garanti altına almalıyız. Bu nedenle AB’nin rekabet kurallarına uygunluğunu değerlendirmek için Amazon’un iş uygulamalarına ve piyasa ve perakendeci olarak çifte rolüne yakından bakmaya karar verdim.’’ dedi.
Amazon’un platform olarak ikili bir rolü vardır: (i) Web sitesinde ürünleri bir perakendeci olarak satmaktadır ve (ii) bağımsız satıcıların ürünleri doğrudan tüketicilere satabileceği bir pazar sağlamaktadır.
Amazon, bağımsız satıcılar için bir pazar sağlarken, platformdaki etkinliklerle ilgili verileri sürekli olarak toplar. Komisyonun ilk topladığı kanıtlara göre pazardaki satıcılar ve onların ürünleri ve pazardaki alışverişleriyle ilgili rekabet açısından hassas bilgileri kullandığı görülüyor.
Kapsamlı soruşturmanın bir parçası olarak, komisyon şunları inceleyecek:
- Amazon’un perakende iş analizi yapmasına ve üçüncü taraf satıcı verilerini kullanmasına izin veren, pazardaki satıcılarla arasındaki standart anlaşmalar. Komisyon özellikle, bir perakende satıcı olarak Amazon tarafından biriktirilmiş pazar satıcısı verilerinin kullanımının rekabeti etkileyip etkilemeyeceğine ve nasıl kullanılacağına odaklanacak.
- “Satın Alma Kutusu” kazananlarının seçiminde verilerin rolü ve Amazon’un rekabet açısından hassas pazar satıcısı bilgilerini kullanma potansiyelinin bu seçim üzerindeki etkisi. “Satın Alma Kutusu” Amazon’da belirgin bir şekilde gösterilir ve müşterilerin belirli bir perakendeciden gelen ürünleri doğrudan alışveriş kartlarına eklemelerine izin verir. “Buy Box”ı kazanmak pazar satıcıları için kilit rol oynar, çünkü alışverişlerin büyük kısmı onun üzerinden yapılır.
Kanıtlanırsa soruşturma altındaki uygulamalar, şirketler arasındaki rekabet karşıtı anlaşmaları (Avrupa Birliği’nin İşlevine İlişkin Antlaşma Madde 101) ve/veya hâkim durumun kötüye kullanılması hakkında AB rekabet kurallarını (Avrupa Birliği’nin İşlevine İlişkin Antlaşma Madde 102) ihlal edebilir.
Komisyon şimdi öncelikli olarak derinlemesine soruşturmasını yürütecek. Resmi bir soruşturmanın açılması, sonuç hakkında peşin hüküm verilmesine neden olmayacaktır.
Arkaplan
- madde, AB’nin Tek Pazar’ındaki rekabeti önleyen, sınırlayan ya da çarpıtan rekabet dışı anlaşmaların ve teşebbüs birliklerinin kararlarının önüne geçmektedir. 102. madde hâkim durumun kötüye kullanılmasını yasaklamaktadır. Bu hükümlerin uygulanması, ulusal rekabet otoriteleri tarafından da uygulanabilecek Tekelcilik Karşıtı Tüzükte ( 1/2003 sayılı Konsey Tüzüğü ) tanımlanmaktadır.